Υπόμνημα των "ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ" που εστάλη προς την ΥΠΕΚΑ Κα. Τ. Μπιρμπίλη, με Πίνακα Αποδεκτών και με θέμα τις απόψεις μας για την πρόσφατη καταστροφική πυρκαγιά του Πρέβελη, σε μια προσπάθεια αποκατάστασης της αληθινής διάστασης του προβλήματος και της ανάγκης για ουσιαστική συμμετοχή και πολυδιάστατη προσφορά της Επιστημονικης κοινότητας του τόπου.
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
Πυρκαγιά του Πρέβελη και Κινδυνεύοντα Οικοσυστήματα
Απόψεις και δυνατότητα επιστημονικής & τεχνικής συνεισφοράς των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»
Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ,
Για την καταστροφική Πυρκαγιά του Πρέβελη Ν. Ρεθύμνου της 22ας Αυγούστου, το Διοικητικό Συμβούλιο και τα Μέλη της νεοσύστατης Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ», ένας καθαρά Επιστημονικός Φορέας με άποψη και προτεραία καταστατική δέσμευση παρέμβασης σε θέματα Διαχείρισης και Προστασίας Φυσικών Οικοσυστημάτων και Τοπίων ιδιαιτέρου φυσικού Κάλους - και όχι μόνον-, υποχρεούται να σας θέσει υπόψη μια σειρά από διαπιστώσεις, παρατηρήσεις και παραινέσεις 12 σημείων.
Με την ευκαιρία της επικοινωνίας αυτής δεν παραλείπουμε να εκθέσουμε, τις δυνατότητες, τη φιλοσοφία και τον ρόλο που φιλοδοξεί να διαδραματίζει η Εταιρία, εστιάζοντας στα θέματα περιβάλλοντος.
1. Η περιοχή της λίμνης του Πρέβελη με τον κωδικό GR4330007 και την ονομασία «Κουρταλιώτικο φαράγγι / φαράγγι Πρέβελη» έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο (Natura 2000) και προστατεύεται από την Κοινοτική Οδηγία για την Διατήρηση των Φυσικών Ενδιαιτημάτων (ΚΟ 92/43/ΕΟΚ).
2. Η Εταιρία «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ», έμπειρα Επιστημονικά Μέλη της οποίας γνωρίζουν την άμεση και ευρύτερη τοποθεσία Πρέβελη στο πεδίο, αλλά και μέσα από μελετητικές εκπονήσεις και διαδικασίες Φωτοερμηνείας & αερο-απεικονίσεων, γνωστοποιεί ότι στο σύνολό της δεν πρόκειται για επιφάνεια 40 αποκομμένων στρεμμάτων όπως ανακοινώνεται, αλλά για υγιές οικοσύστημα 800 και πλέον στρεμμάτων περιλαμβανομένων των αμμοθινών στις εκβολές του Μεγάλου Ποταμού (λίμνη Πρέβελη), της κάλυψης φοινικόδασους από φοίνικα Θεοφράστου, της παρόχθιας και υδρόβιας χλωρίδας (π.χ. σπάνιες διαπλάσεις Ποσειδώνιας), της ποικίλης ενδημικής βλάστησης σε ορθοπλαγιές, πλαγιές και διάσελα στην περίμετρο, τα υδρογεωλογικά χαρακτηριστικά και σχηματισμούς με σπηλιές, μικρολίμνες και καταρράκτες μαζί με τις κύριες υπολεκάνες/υδρολεκάνες τροφοδοσίας στα ανάντη (φαράγγια Κουρταλιώτη και Φρατιανού), μία πλούσια βιοποικιλότητα με συστατικά και ποιότητες που εναλλάσσονται σε μήκος κοίτης 8 και πλέον χιλιομέτρων. Ο χώρος αποτελεί χαρακτηρισμένο Φυσικό Ενδιαίτημα 100 και πλέον κινδυνευόντων ειδών ορνιθοπανίδας με παγκόσμια σημασία (Γυπαετός, Χρυσαετός, Σχιζαετός, Όρνεα, Γεράκια, Θαλασσοκόρακες και πολλά άλλα μεταναστευτικά και μη) με υγιέστατη και έντονη την παρουσία κοινότητας θηλαστικών και ερπετών. Σημειώνουμε ότι η διαπλάσεις του φυτού Ποσειδώνια στα νερά της λίμνης Πρέβελη αποτελούν «δείκτη περιβαλλοντικής υγείας» με ημερήσια απορρόφηση CO2 περί τα 30.000 λίτρα και πλέον (εκτίμηση των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»).
3. Προς αποφυγή παρερμηνειών «γεωγραφικού χαρακτήρα», το φοινικόδασος από μόνο του δεν αποτελεί το «οικοσύστημα Πρέβελη» όπως βιαστικά δηλώθηκε και δηλώνεται από διάφορες πηγές, αλλά οικολογικά και αισθητικά ζωτικό κομμάτι ενός ευρύτερου και συνθετότερου οικοσυστήματος που συνθέτουν πληθώρα αβιοτικών και βιοτικών συστατικών τα οποία, παρά τις οχλήσεις, πιέσεις και κινδύνους, επιμένουν και κατορθώνουν να βιοκοινωνούν στον δικό τους τόπο/βιότοπο.
4. Αξιολογούμε ότι η αισθητική ποιότητα του τοπίου Πρέβελη είναι «αυθεντική εξαιρετικού φυσικού κάλους», σε επίπεδο μακροτοπίου και μικροτοπίου (επί μέρους αισθητικοί σύνδεσμοι μακροτοπίου). Η γραμμική διάταξη χαμηλής και ανώτερης βλάστησης από την οροφή των φοινίκων μέχρι τα παρόχθια και τα υδρόβια γρασίδια αλλά και τα αρωματικά φρύγανα στις περιμετρικές ορθοπλαγιές (πράσινες ή οπτικά γυμνές), πλαισιώνουν, συνθέτουν και περίπου οριοθετούν το «απόλυτο αισθητικό έγκλειστο» (Landscape Enclosure) με μέγα ξέφωτο το υγρό στοιχείο του Μεγάλου Ποταμού πλαισιωμένο από την μοναδική Κρητική βοτανική κυριαρχία του φοίνικα Θεοφράστου με «πανοραμική διέξοδο» τη γαλάζια θέα μπρός το Λιβυκό.
5. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» παρακολουθώντας τις αντιδράσεις και παρεμβάσεις της επόμενης ημέρας, εξ αρμοδίων και αναρμοδίων, θεωρούμε ότι οι όποιες επιπτώσεις της φωτιάς δεν είναι δυνατόν να καταγράφονται «απλοποιητικά», «ανεύθυνα» και τόσο «επικοινωνιακά» στα πλαίσια κάποιων «επί τόπου» ολιγόωρων ημερήσιων επισκέψεων, με πρόχειρες διαπιστώσεις και απλοποιήσεις προκαλώντας μόνο τη σύγχυση, πολλάκις υπό την πίεση μιας «γενικευμένης δημοσιογραφικής σπουδής» . Απαιτείται και Επιβάλλεται η διαχρονική παρατήρηση και καταγραφή των πρωτογενών και δευτερογενών επιπτώσεων του φαινομένου σε βάθος χρόνου, στο πλαίσιο ενός συνόλου επιστημονικών προσεγγίσεων επί «Θεσμοθετημένων Γεωγραφικών Ορίων Γης» μέσα από Υπ. Αποφάσεις & Προεδρικά Διατάγματα. Σύγχρονες μέθοδοι και μέτρα «Επανασχεδιασμού, υλοποιήσιμης Αποκατάστασης και Διαχειριστικής πρακτικής» μπορούν να προσφερθούν από ένα ολοκληρωμένο Master Plan Θεραπείας, Αποκατάστασης και Διαχείρισης του χώρου σαν Οικοσύστημα αλλά και σαν Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλους («κοινωνικό δικαίωμα παθητικής αναψυχής, ήπιου οικοτουρισμού και ψυχικής ανάτασης»). Διεθνώς, οι συντάκτες τέτοιων Master Plans προέρχονται από σχετικές προς το πρόβλημα επιστημονικές ειδικότητες και συγκροτούν τις «ομάδες εκείνες εκπόνησης & υλοποίησης» διεπιστημονικού χαρακτήρα που μόνον η «ιδιομορφία και τα τραύματα» του ίδιου του οικοσυστήματος απαιτούν και ορίζουν.
6. Η θλιβερή εικόνα της απογυμνωμένης καμένης γης του Πρέβελη αποκάλυψε πλήθος από τραγικά διαχειριστικά λάθη και παραλείψεις που αφορούν εξ' ίσου τους περισσότερους Βιοτόπους και τα Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους της χώρας. Η αμέλεια, η αδιαφορία, η έλλειψη (υποβάθμιση;) της αντίληψης του μεγέθους των αρνητικών επιπτώσεων μαζικού τουρισμού στα παράκτια οικοσυστήματα, η απουσία τακτά ενημερωμένου εθνικού χαρτογραφικού υποβάθρου Χρήσεων και Καλύψεων Γής σε λειτουργικές κλίμακες (Land Use and Cover Maps), η ασαφής, συνήθως μη θεσμοθετημένη οριοθέτηση δασικών εκτάσεων και ευαίσθητων οικοσυστημάτων σε επίπεδο χώρας (βασισμένες σε γεωδαιτικές μετρήσεις χωρικών στοιχείων), η έλλειψη εφαρμοσμένης στο έδαφος ζωνοποίησης σε «πυρήνες» και «ζώνες προστασίας» αλλά και ή άγνοια περί τις έννοιες «χωρητικότητα αναψυχής» (recreation capacity) και «ολοκληρωμένης διαχείρισης φυσικών οικοσυστημάτων» INEM (Integrated Natural Ecosystem Management), προδίδουν ένα τραγικά αδύναμο, έως ανύπαρκτο καθεστώς Πολιτικής Γης και Περιβαλλοντικής Προστασίας, πριν και μετά από κάθε καταστροφή.
3. Προς αποφυγή παρερμηνειών «γεωγραφικού χαρακτήρα», το φοινικόδασος από μόνο του δεν αποτελεί το «οικοσύστημα Πρέβελη» όπως βιαστικά δηλώθηκε και δηλώνεται από διάφορες πηγές, αλλά οικολογικά και αισθητικά ζωτικό κομμάτι ενός ευρύτερου και συνθετότερου οικοσυστήματος που συνθέτουν πληθώρα αβιοτικών και βιοτικών συστατικών τα οποία, παρά τις οχλήσεις, πιέσεις και κινδύνους, επιμένουν και κατορθώνουν να βιοκοινωνούν στον δικό τους τόπο/βιότοπο.
4. Αξιολογούμε ότι η αισθητική ποιότητα του τοπίου Πρέβελη είναι «αυθεντική εξαιρετικού φυσικού κάλους», σε επίπεδο μακροτοπίου και μικροτοπίου (επί μέρους αισθητικοί σύνδεσμοι μακροτοπίου). Η γραμμική διάταξη χαμηλής και ανώτερης βλάστησης από την οροφή των φοινίκων μέχρι τα παρόχθια και τα υδρόβια γρασίδια αλλά και τα αρωματικά φρύγανα στις περιμετρικές ορθοπλαγιές (πράσινες ή οπτικά γυμνές), πλαισιώνουν, συνθέτουν και περίπου οριοθετούν το «απόλυτο αισθητικό έγκλειστο» (Landscape Enclosure) με μέγα ξέφωτο το υγρό στοιχείο του Μεγάλου Ποταμού πλαισιωμένο από την μοναδική Κρητική βοτανική κυριαρχία του φοίνικα Θεοφράστου με «πανοραμική διέξοδο» τη γαλάζια θέα μπρός το Λιβυκό.
5. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» παρακολουθώντας τις αντιδράσεις και παρεμβάσεις της επόμενης ημέρας, εξ αρμοδίων και αναρμοδίων, θεωρούμε ότι οι όποιες επιπτώσεις της φωτιάς δεν είναι δυνατόν να καταγράφονται «απλοποιητικά», «ανεύθυνα» και τόσο «επικοινωνιακά» στα πλαίσια κάποιων «επί τόπου» ολιγόωρων ημερήσιων επισκέψεων, με πρόχειρες διαπιστώσεις και απλοποιήσεις προκαλώντας μόνο τη σύγχυση, πολλάκις υπό την πίεση μιας «γενικευμένης δημοσιογραφικής σπουδής» . Απαιτείται και Επιβάλλεται η διαχρονική παρατήρηση και καταγραφή των πρωτογενών και δευτερογενών επιπτώσεων του φαινομένου σε βάθος χρόνου, στο πλαίσιο ενός συνόλου επιστημονικών προσεγγίσεων επί «Θεσμοθετημένων Γεωγραφικών Ορίων Γης» μέσα από Υπ. Αποφάσεις & Προεδρικά Διατάγματα. Σύγχρονες μέθοδοι και μέτρα «Επανασχεδιασμού, υλοποιήσιμης Αποκατάστασης και Διαχειριστικής πρακτικής» μπορούν να προσφερθούν από ένα ολοκληρωμένο Master Plan Θεραπείας, Αποκατάστασης και Διαχείρισης του χώρου σαν Οικοσύστημα αλλά και σαν Τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλους («κοινωνικό δικαίωμα παθητικής αναψυχής, ήπιου οικοτουρισμού και ψυχικής ανάτασης»). Διεθνώς, οι συντάκτες τέτοιων Master Plans προέρχονται από σχετικές προς το πρόβλημα επιστημονικές ειδικότητες και συγκροτούν τις «ομάδες εκείνες εκπόνησης & υλοποίησης» διεπιστημονικού χαρακτήρα που μόνον η «ιδιομορφία και τα τραύματα» του ίδιου του οικοσυστήματος απαιτούν και ορίζουν.
6. Η θλιβερή εικόνα της απογυμνωμένης καμένης γης του Πρέβελη αποκάλυψε πλήθος από τραγικά διαχειριστικά λάθη και παραλείψεις που αφορούν εξ' ίσου τους περισσότερους Βιοτόπους και τα Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους της χώρας. Η αμέλεια, η αδιαφορία, η έλλειψη (υποβάθμιση;) της αντίληψης του μεγέθους των αρνητικών επιπτώσεων μαζικού τουρισμού στα παράκτια οικοσυστήματα, η απουσία τακτά ενημερωμένου εθνικού χαρτογραφικού υποβάθρου Χρήσεων και Καλύψεων Γής σε λειτουργικές κλίμακες (Land Use and Cover Maps), η ασαφής, συνήθως μη θεσμοθετημένη οριοθέτηση δασικών εκτάσεων και ευαίσθητων οικοσυστημάτων σε επίπεδο χώρας (βασισμένες σε γεωδαιτικές μετρήσεις χωρικών στοιχείων), η έλλειψη εφαρμοσμένης στο έδαφος ζωνοποίησης σε «πυρήνες» και «ζώνες προστασίας» αλλά και ή άγνοια περί τις έννοιες «χωρητικότητα αναψυχής» (recreation capacity) και «ολοκληρωμένης διαχείρισης φυσικών οικοσυστημάτων» INEM (Integrated Natural Ecosystem Management), προδίδουν ένα τραγικά αδύναμο, έως ανύπαρκτο καθεστώς Πολιτικής Γης και Περιβαλλοντικής Προστασίας, πριν και μετά από κάθε καταστροφή.
7. Διαπιστώνουμε ότι μετά την πυρκαγιά του Πρέβελη και από κάθε πυρκαγιά, αποκαλύπτονται οι αδυναμίες μέσα από την εικόνα του ίδιου του πεδίου καταστροφής, με ορατά τα ίχνη προσπέλασης και επιβάρυνσης μέσα στο καμένο φοινικόδασος, των άτυπων μονοπατιών και ανεξέλεγκτης κυκλοφορίας πεζών και πλεούμενων, της βάρβαρης διασποράς απορριμμάτων και της άνευ κανόνων «κατά βούληση» κατασκήνωσης. Επί πλέον διαπιστώνεται η απουσία στοιχειώδους οργάνωσης, εποχικών κανονισμών λειτουργίας και των στοιχειωδών διαχρονικών εργασιών φροντίδας (αραίωση βλάστησης, εμπλουτισμός, φυτοπροστασία, καθαρισμοί, σημάνσεις, ενημέρωση, βασική παρατήρηση & έρευνα, φύλαξη, κ.ά.).
8. Επισημαίνουμε την συνήθη γνωστική ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα αναρίθμητων Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών που επιμένουν να περιορίζονται σε περιγραφές και αντιγραφές γύρω από την «πασίγνωστη» υπάρχουσα κατάσταση, αναμασώντας γνωστά στοιχεία και καταλήγοντας σε ταυτόσημα και επαναλαμβανόμενα συμπεράσματα. Οι προδιαγραφές ειδικών μελετών είναι ανύπαρκτες έως ασαφείς, με περιεχόμενο και στόχους που αλλοιώνονται στην πορεία λόγω επιφανειακών «επιστημονικοποιημένων» προσεγγίσεων και σκοπιμοτήτων. Συχνά εγκρίνονται μελέτες κενές από υλοποιήσιμες και θεσμοποιήσιμες προτάσεις και από εφαρμόσιμο τεχνικό περιεχόμενο αποτύπωσης, απογραφής, χρονοδιαγράμματα και εποχικογράμματα καινοτόμων διαχειριστικών παρεμβάσεων εμπλουτισμού αποκατάστασης και προσαρμοστικής διαχείρισης του Τοπίου. Τα Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους προορίζονται για προστασία αλλά και ανάδειξη ικανοποιώντας και τις εκάστοτε κοινωνικοοικονομικές ανάγκες χρήσης (τουρισμός, αναψυχή, καταφύγια, έρευνα, ψυχική και σωματική ίαση, κλπ), αλλά σε πλαίσιο ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού, οικολογικού και βιοκλιματικού καθεστώτος που διαμορφώνεται στον χώρο και τον χρόνο (μία αδιάκοπη δραστηριότητα και καθεστώς συνεχούς διαχείρισης και προστασίας).
9. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» υποστηρίζουμε ότι η αναγεννησιμότητα του φοινικόδασους και κάθε οικοσυστήματος, διαπιστώνεται «ερευνητικά» από την επιστημονική κοινότητα που τάχθηκε να γνωρίζει το αντικείμενο και δεν ισχυρίζεται ή προβάλλεται ότι «δήθεν» το γνωρίζει. Δεν υποστηρίζουμε τη δυνατότητα αναπαραγωγής «ενός πανομοιότυπου μοντέλου του Πρέβελη», κομμάτια και βιοτικές αλυσίδες της φύσης που έχουν χαθεί, σπάνια αναπαράγονται. Έχουμε όμως λόγους να ισχυριζόμαστε ότι η απλοποίηση και η επιφανειακή αντιμετώπιση της επιστημονικής γνώσης περί το φυσικό περιβάλλον, διαχέουν την παραπληροφόρηση, την ημιμάθεια, τη λεηλασία της επαγγελματικής γνώσης και τον κενό ετεροφωτισμό. Επιφανειακές και ιδιαίτερα «θορυβώδεις προσεγγίσεις με πτωχό ή στρεβλό επιστημονικό περιεχόμενο» αφήνουν μπόλικο χώρο για αποπροσανατολιστικές σκοπιμότητες, ισχυροποιούν εκείνους που επιδιώκουν την αναβλητικότητα στην προώθηση εφικτών λύσεων και βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον σε βάρος του Κοινωνικού συνόλου και της Εθνικής Οικονομίας.
10. Το οικοσύστημα Πρέβελη εκτός από πολύτιμος φυσικός πόρος παραμένει και δυναμικός οικονομικός πόρος που αναζητά πλέον τη δική του εξειδικευμένη «περιβαλλοντική επενδυτική πρόταση», κατ? άλλους πλαστική χειρουργική, που θα αποκαταστήσει την ισορροπία τεσσάρων παραμέτρων ζωής:
- «το καταφύγιο» που ακούει στο όνομα αναδόμηση της ενδημικής φυτοκοινωνίας ίδιας με εκείνη που χάθηκε (χρησιμοποιώντας επίσημες τράπεζες γενετικού υλικού και καλλιεργητικές πρακτικές αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα)
- «το υδάτινο ισοζύγιο και καθαρότητα»
- «το ενδιαίτημα», με ενίσχυση της αναδόμησης της τροφικής αλυσίδας μέσα και έξω από τα γεωγραφικά όρια της καταστροφής και
- «την αισθητική του Τοπίου» ικανή να συνεχίσει να γοητεύει, να εκπαιδεύει τον επισκέπτη και να αιμοδοτεί την τοπική και εθνική οικονομία.
11. Το «εγχείρημα» αποκατάστασης και περιβαλλοντικού επανασχεδιασμού του Τοπίου Πρέβελη όπως φιλοξενείται κατά κόρον από τα μέσα ενημέρωσης, δεν πρέπει να περιορίζεται σε βεβιασμένα και πρόσκαιρα «υποσχετικά μέτρα εντυπωσιασμού». Απόπειρες άρδευσης στο γυμνό καμένο έδαφος χωρίς εμπεριστατωμένη μελέτη των πραγματικών αναγκών & δεδομένων (επιβίωση και «πιστοποιημένους θανάτους» φυτικού υλικού, της φυσικής στράγγισης του εδάφους, την τύχη και τα τυχόν τοξικά φορτία της τέφρας και των στραγγισμάτων, κ.ά.), φυτεύσεις ακατάλληλων φυτικών ειδών χωρίς επακριβή χωροθέτηση και αιτιολογημένη βοτανική διασπορά στον χώρο βάσει φυτευτικού σχεδίου, δεν διασφαλίζουν απαραίτητα την αναγέννηση ή την αποκατάσταση. Βεβιασμένα ημίμετρα «αναδάσωσης», «ποτίσματος» και «γρήγορου πρασινισμού», δεν εγγυώνται καμία εδαφοπροστασία, κανένα αποτέλεσμα αναπαραγωγής του πρότερου φυτικού γενετικού υλικού και του επιθυμητού αισθητικού χαρακτήρα του νέου Τοπίου. Αντίθετα προδιαθέτουν το έδαφος σε διάβρωση, διευκολύνουν τον εποικισμό και την «κατάληψη» από ξένα είδη και ενισχύουν την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών του εδάφους από λαίμαργους βοτανικούς μετανάστες (εισβολείς) που ανταγωνίζονται τα είδη που επιβίωσαν και όσα προσπαθούν να επιβιώσουν. Η εκ των υστέρων απαγορεύσεις βόσκησης, κατασκήνωσης και λήψη λοιπών «προσωρινών πρώτων μέτρων» δεν ακυρώνονται. Απλώς πιστοποιούν τον προ της καταστροφής λήθαργο και την αδιαφορία των υπευθύνων. Τα μέτρα αυτά κατατάσσονται στα συνήθη «πρόχειρα & αποσπασματικά» και δεν έχουν να κάνουν με το περιεχόμενο μιας επιστημονικά αποδεκτής «ολοκληρωμένης διαχείρισης ευαίσθητων οικοσυστημάτων» σε μακροπρόθεσμη βάση.
12. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» προειδοποιούν ότι ανάμεσα στα «απειλητικά ελλείμματα» της χώρας από πλευράς υποδομών με αρνητικές οικονομικές προεκτάσεις, είναι και η ολοτελής ανυπαρξία δύο νευραλγικών Τραπεζών, της «Τράπεζας Γης» (χαρτογραφικό υλικό με ποσοτική και ποιοτική πληροφορία γης σε ολόκληρη την επικράτεια και σε χρηστικές κλίμακες) και ενός εθνικού δικτύου «Τράπεζας Γενετικού Υλικού» (για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και διάσωση του εθνικού βιοαποθέματος). Τα κοινωνικά αυτά αγαθά αποτελούν εργαλεία άσκησης πολιτικής γης και περιβαλλοντικού σχεδιασμού με σοβαρότητα, περιλαμβανομένης της αποκατάστασης των υποβαθμισμένων, των υπό εξαφάνιση και των ήδη αφανισθέντων οικοσυστημάτων.
Κατόπιν αυτών προτείνουμε και σας κάνουμε γνωστό ότι η Επιστημονική μας Εταιρία διαθέτει τη γνώση, την εμπειρία και τους τρόπους να συνεισφέρει και προς αυτή την κατεύθυνση.
8. Επισημαίνουμε την συνήθη γνωστική ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα αναρίθμητων Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών που επιμένουν να περιορίζονται σε περιγραφές και αντιγραφές γύρω από την «πασίγνωστη» υπάρχουσα κατάσταση, αναμασώντας γνωστά στοιχεία και καταλήγοντας σε ταυτόσημα και επαναλαμβανόμενα συμπεράσματα. Οι προδιαγραφές ειδικών μελετών είναι ανύπαρκτες έως ασαφείς, με περιεχόμενο και στόχους που αλλοιώνονται στην πορεία λόγω επιφανειακών «επιστημονικοποιημένων» προσεγγίσεων και σκοπιμοτήτων. Συχνά εγκρίνονται μελέτες κενές από υλοποιήσιμες και θεσμοποιήσιμες προτάσεις και από εφαρμόσιμο τεχνικό περιεχόμενο αποτύπωσης, απογραφής, χρονοδιαγράμματα και εποχικογράμματα καινοτόμων διαχειριστικών παρεμβάσεων εμπλουτισμού αποκατάστασης και προσαρμοστικής διαχείρισης του Τοπίου. Τα Τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους προορίζονται για προστασία αλλά και ανάδειξη ικανοποιώντας και τις εκάστοτε κοινωνικοοικονομικές ανάγκες χρήσης (τουρισμός, αναψυχή, καταφύγια, έρευνα, ψυχική και σωματική ίαση, κλπ), αλλά σε πλαίσιο ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου οικονομικού, οικολογικού και βιοκλιματικού καθεστώτος που διαμορφώνεται στον χώρο και τον χρόνο (μία αδιάκοπη δραστηριότητα και καθεστώς συνεχούς διαχείρισης και προστασίας).
9. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» υποστηρίζουμε ότι η αναγεννησιμότητα του φοινικόδασους και κάθε οικοσυστήματος, διαπιστώνεται «ερευνητικά» από την επιστημονική κοινότητα που τάχθηκε να γνωρίζει το αντικείμενο και δεν ισχυρίζεται ή προβάλλεται ότι «δήθεν» το γνωρίζει. Δεν υποστηρίζουμε τη δυνατότητα αναπαραγωγής «ενός πανομοιότυπου μοντέλου του Πρέβελη», κομμάτια και βιοτικές αλυσίδες της φύσης που έχουν χαθεί, σπάνια αναπαράγονται. Έχουμε όμως λόγους να ισχυριζόμαστε ότι η απλοποίηση και η επιφανειακή αντιμετώπιση της επιστημονικής γνώσης περί το φυσικό περιβάλλον, διαχέουν την παραπληροφόρηση, την ημιμάθεια, τη λεηλασία της επαγγελματικής γνώσης και τον κενό ετεροφωτισμό. Επιφανειακές και ιδιαίτερα «θορυβώδεις προσεγγίσεις με πτωχό ή στρεβλό επιστημονικό περιεχόμενο» αφήνουν μπόλικο χώρο για αποπροσανατολιστικές σκοπιμότητες, ισχυροποιούν εκείνους που επιδιώκουν την αναβλητικότητα στην προώθηση εφικτών λύσεων και βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον σε βάρος του Κοινωνικού συνόλου και της Εθνικής Οικονομίας.
10. Το οικοσύστημα Πρέβελη εκτός από πολύτιμος φυσικός πόρος παραμένει και δυναμικός οικονομικός πόρος που αναζητά πλέον τη δική του εξειδικευμένη «περιβαλλοντική επενδυτική πρόταση», κατ? άλλους πλαστική χειρουργική, που θα αποκαταστήσει την ισορροπία τεσσάρων παραμέτρων ζωής:
- «το καταφύγιο» που ακούει στο όνομα αναδόμηση της ενδημικής φυτοκοινωνίας ίδιας με εκείνη που χάθηκε (χρησιμοποιώντας επίσημες τράπεζες γενετικού υλικού και καλλιεργητικές πρακτικές αποδεκτές από την επιστημονική κοινότητα)
- «το υδάτινο ισοζύγιο και καθαρότητα»
- «το ενδιαίτημα», με ενίσχυση της αναδόμησης της τροφικής αλυσίδας μέσα και έξω από τα γεωγραφικά όρια της καταστροφής και
- «την αισθητική του Τοπίου» ικανή να συνεχίσει να γοητεύει, να εκπαιδεύει τον επισκέπτη και να αιμοδοτεί την τοπική και εθνική οικονομία.
11. Το «εγχείρημα» αποκατάστασης και περιβαλλοντικού επανασχεδιασμού του Τοπίου Πρέβελη όπως φιλοξενείται κατά κόρον από τα μέσα ενημέρωσης, δεν πρέπει να περιορίζεται σε βεβιασμένα και πρόσκαιρα «υποσχετικά μέτρα εντυπωσιασμού». Απόπειρες άρδευσης στο γυμνό καμένο έδαφος χωρίς εμπεριστατωμένη μελέτη των πραγματικών αναγκών & δεδομένων (επιβίωση και «πιστοποιημένους θανάτους» φυτικού υλικού, της φυσικής στράγγισης του εδάφους, την τύχη και τα τυχόν τοξικά φορτία της τέφρας και των στραγγισμάτων, κ.ά.), φυτεύσεις ακατάλληλων φυτικών ειδών χωρίς επακριβή χωροθέτηση και αιτιολογημένη βοτανική διασπορά στον χώρο βάσει φυτευτικού σχεδίου, δεν διασφαλίζουν απαραίτητα την αναγέννηση ή την αποκατάσταση. Βεβιασμένα ημίμετρα «αναδάσωσης», «ποτίσματος» και «γρήγορου πρασινισμού», δεν εγγυώνται καμία εδαφοπροστασία, κανένα αποτέλεσμα αναπαραγωγής του πρότερου φυτικού γενετικού υλικού και του επιθυμητού αισθητικού χαρακτήρα του νέου Τοπίου. Αντίθετα προδιαθέτουν το έδαφος σε διάβρωση, διευκολύνουν τον εποικισμό και την «κατάληψη» από ξένα είδη και ενισχύουν την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών του εδάφους από λαίμαργους βοτανικούς μετανάστες (εισβολείς) που ανταγωνίζονται τα είδη που επιβίωσαν και όσα προσπαθούν να επιβιώσουν. Η εκ των υστέρων απαγορεύσεις βόσκησης, κατασκήνωσης και λήψη λοιπών «προσωρινών πρώτων μέτρων» δεν ακυρώνονται. Απλώς πιστοποιούν τον προ της καταστροφής λήθαργο και την αδιαφορία των υπευθύνων. Τα μέτρα αυτά κατατάσσονται στα συνήθη «πρόχειρα & αποσπασματικά» και δεν έχουν να κάνουν με το περιεχόμενο μιας επιστημονικά αποδεκτής «ολοκληρωμένης διαχείρισης ευαίσθητων οικοσυστημάτων» σε μακροπρόθεσμη βάση.
12. Οι «ΓΕΩΠΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» προειδοποιούν ότι ανάμεσα στα «απειλητικά ελλείμματα» της χώρας από πλευράς υποδομών με αρνητικές οικονομικές προεκτάσεις, είναι και η ολοτελής ανυπαρξία δύο νευραλγικών Τραπεζών, της «Τράπεζας Γης» (χαρτογραφικό υλικό με ποσοτική και ποιοτική πληροφορία γης σε ολόκληρη την επικράτεια και σε χρηστικές κλίμακες) και ενός εθνικού δικτύου «Τράπεζας Γενετικού Υλικού» (για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και διάσωση του εθνικού βιοαποθέματος). Τα κοινωνικά αυτά αγαθά αποτελούν εργαλεία άσκησης πολιτικής γης και περιβαλλοντικού σχεδιασμού με σοβαρότητα, περιλαμβανομένης της αποκατάστασης των υποβαθμισμένων, των υπό εξαφάνιση και των ήδη αφανισθέντων οικοσυστημάτων.
Κατόπιν αυτών προτείνουμε και σας κάνουμε γνωστό ότι η Επιστημονική μας Εταιρία διαθέτει τη γνώση, την εμπειρία και τους τρόπους να συνεισφέρει και προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι δυνατότητες των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»
Η νεοσυσταθείσα Εταιρία των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» έχει την τιμή να συμπεριλαμβάνει στους κόλπους της Επιστημονικά Μέλη κύρους από την Ελλάδα και το Εξωτερικό όπως Γεωπόνους, Δασολόγους, Αρχιτέκτονες Τοπίου, Διαχειριστές Περιβάλλοντος, Μηχανικούς, Ειδικούς Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, Οικονομολόγους, Γεωργοοικονομολόγους, Βιολόγους, Κτηνιάτρους, Βιοτεχνολόγους, Γενετιστές, Παραγωγούς φυτικού υλικού, Ειδικούς Υδατοκαλλιεργειών, Ωκεανογράφους, Γιατρούς, Φαρμακοποιούς, Διατροφολόγους και μεγάλο αριθμό συγγενών επιστημονικών ειδικοτήτων από τον ακαδημαϊκό, τον ερευνητικό και τον επιχειρηματικό χώρο. Μέλη της Εταιρίας έχουν συντάξει Προδιαγραφές και έχουν εκπονήσει τις περισσότερες και εκτενέστερες Μελέτες Οριοθέτησης και Διαχείριση ελληνικών Φυσικών οικοσυστημάτων, Βιοτόπων, Δρυμών και Τοπίων ιδιαίτερου Φυσικού κάλους Εθνικής και Διεθνούς σημασίας με παρουσιάσεις σε Διεθνή Φόρα και Συμβάσεις. Έχουν αναλάβει και επιβλέψει έργα Αποκατάστασης του τοπίου, Αναδασώσεων, Αποκατάστασης υδάτινων και παράκτιων οικοσυστημάτων και ιδιαίτερα διαταραγμένων Τοπίων από πυρκαγιές και ανθρωπογενείς οχλήσεις (λατομικές & μεταλλευτικές δραστηριότητες, έργα οδοποιίας, οικιστική και τουριστική ανάπτυξη, υδροηλεκτρικά έργα, βιομηχανικές δραστηριότητες, αλλαγές και αλλοιώσεις χρήσεων γης, κ.ά.).
Η συσσωρευμένη γνώση, η εμπειρία, το επιστημονικό κύρος και η ευελιξία δράσης των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»«Κουρταλιώτικο φαράγγι - Πρέβελη» και όχι μόνον. Λόγω των χρονικών πιέσεων και της ιδιαιτερότητας του προβλήματος, ένα τέτοιο «Σχέδιο» απαιτείται να προσφέρει ολοκληρωμένη πρόταση αποκατάστασης και διαχείρισης μέσα σε λογικά συμπυκνωμένο χρονοδιάγραμμα, δεδομένης της επαρκούς χρηματοδότησης υλοποίησης ερευνών, μελετών και έργων πεδίου.
Η επιλεκτική και «συντονισμένη» εθνική και παγκόσμια συνεργασία ιδιωτικών και δημόσιων επιστημονικών φορέων και οργανώσεων με τους «ΓΕΩΠΟΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» μαζί με το διαθέσιμο ερευνητικό ιστορικό και γνώση των Κρητικών φυσικών οικοσυστημάτων ειδικότερα και γενικότερα, είναι
πρωταρχικής σημασίας για εμάς όχι μόνον σε συμβουλευτικό επίπεδο, αλλά κύρια σε επίπεδο εφαρμογών.
Ένας από τους στόχους και τα στοιχήματα ύπαρξης της Εταιρίας μας, είναι η υλοποίηση ειδικών προτάσεων και δράσεων στο πεδίο και η αποφυγή κάθε είδους αντιπαραγωγικής ανάλωσης ιδεών και χρόνου σε βάρος της ουσίας.
τους επιτρέπει αλλά και τους υποχρεώνει να συμβουλεύσουν και να προτείνουν τη σύνταξη Master Plan επανασχεδιασμού και διαχείρισης του Τοπίου σε επίπεδο εφαρμογής, όχι μόνο για το φοινικόδασος Πρέβελη αλλά για το ευρύτερο σύμπλεγμα.
Η συσσωρευμένη γνώση, η εμπειρία, το επιστημονικό κύρος και η ευελιξία δράσης των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»«Κουρταλιώτικο φαράγγι - Πρέβελη» και όχι μόνον. Λόγω των χρονικών πιέσεων και της ιδιαιτερότητας του προβλήματος, ένα τέτοιο «Σχέδιο» απαιτείται να προσφέρει ολοκληρωμένη πρόταση αποκατάστασης και διαχείρισης μέσα σε λογικά συμπυκνωμένο χρονοδιάγραμμα, δεδομένης της επαρκούς χρηματοδότησης υλοποίησης ερευνών, μελετών και έργων πεδίου.
Η επιλεκτική και «συντονισμένη» εθνική και παγκόσμια συνεργασία ιδιωτικών και δημόσιων επιστημονικών φορέων και οργανώσεων με τους «ΓΕΩΠΟΝΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» μαζί με το διαθέσιμο ερευνητικό ιστορικό και γνώση των Κρητικών φυσικών οικοσυστημάτων ειδικότερα και γενικότερα, είναι
πρωταρχικής σημασίας για εμάς όχι μόνον σε συμβουλευτικό επίπεδο, αλλά κύρια σε επίπεδο εφαρμογών.
Ένας από τους στόχους και τα στοιχήματα ύπαρξης της Εταιρίας μας, είναι η υλοποίηση ειδικών προτάσεων και δράσεων στο πεδίο και η αποφυγή κάθε είδους αντιπαραγωγικής ανάλωσης ιδεών και χρόνου σε βάρος της ουσίας.
τους επιτρέπει αλλά και τους υποχρεώνει να συμβουλεύσουν και να προτείνουν τη σύνταξη Master Plan επανασχεδιασμού και διαχείρισης του Τοπίου σε επίπεδο εφαρμογής, όχι μόνο για το φοινικόδασος Πρέβελη αλλά για το ευρύτερο σύμπλεγμα.
Εγγενή τα αίτια αναποτελεσματικότητας
Θεωρούμε ότι η απώλεια σπάνιων Τοπίων όπως του Πρέβελη (και πρόσφατα της Λ. Καϊάφα, Λ. Κορώνειας, της Αρχ. Ολυμπίας, τα δάση Κασσάνδρας, Αττικής, Ρόδου, Εύβοιας, κλπ) συνδέεται άμεσα με κρούσματα διοικητικής ανεπάρκειας, έλλειψης πόρων, περιφρόνηση της γνώσης περί την προστασία και την ολοκληρωμένη διαχείριση φυσικών οικοσυστημάτων με ιδιάζοντα δομικά χαρακτηριστικά και με την γνωστή αποθάρρυνση και περιθωριοποίηση του σχετικού προς το αντικείμενο επιστημονικού κόσμου που «γνωρίζει την τέχνη», αλλά ουδέποτε ερωτάται.
Η «μόδα περιβάλλον» δυστυχώς γεννά τη «μανία αυτοπροβολής του αυτοβαπτισμένου παντογνώστη και αυτόκλητου γνώστη», προξενεί επικίνδυνη σύγχυση στην καλόβουλη διοίκηση (όταν και όποτε αυτή εκδηλώνεται) και στην κοινωνία την ίδια, ενώ στερεί τη χώρα από τις optimum λύσεις που θα μπορούσαν να μην την εκθέτουν διεθνώς (η Ελλάδα εμφανίζεται με τις συγκριτικά πολυαριθμότερες περιβαλλοντικές καταδίκες). Η τρέχουσα περιβαλλοντική και μαζί οικονομική κρίση φαίνεται να γεννούν και τη «βίαιη» απομόνωση της επιστημοσύνης στον τόπο (ενώ θα έπρεπε να αναζητείται και να προωθείται το αντίθετο), καθώς επίσης την υποβάθμιση και την εγκληματική αλλοίωση των πραγματικών «μεγεθών εθνικού κόστους» που προκαλούν οι συχνές «περιβαλλοντικές απώλειες» εγκαθιδρύοντας μία νέα τάξη πραγμάτων «στολισμένη» από τραγική και επικίνδυνη για τον τόπο ημιμάθεια.
Ακολουθούν η προκλητική έλλειψη Πολιτικής Γής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, η παρερμηνεία και η πιθανή ακαταληψία των εννοιών περί την «χωροταξία κατά δραστηριότητα, εκφρασμένη με γεωγραφικά, οικολογικά και αισθητικά μεγέθη αξιολόγησης» σε επίπεδα μικροτοπίου και μακροτοπίου, μεγέθη για τα οποία δυστυχώς δεν υπάρχουν τα αναγκαία «κρατικά αρχεία» με τις απαιτούμενες λεπτομερείς καταγραφές, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες.
Σ' αυτό το περιβάλλον «ανακριβών δεδομένων γης» και «έλλειψης εργαλείων & διευκολύνσεων δουλειάς» προστίθενται τα προβλήματα της αυθαιρεσίας που αφήνεται να κυριαρχεί γύρω από τις επαγγελματικές δραστηριότητες και αρμοδιότητες σε κρίσιμα και σύνθετα θέματα που απαιτούν προηγμένη επιστημονική παρέμβαση και νεωτεριστική νοοτροπία γύρω από το περιβάλλον, τον σχεδιασμό, την προστασία και τις πρακτικές διαχείρισης με στόχο την αειφορία.
Ακολουθούν η προκλητική έλλειψη Πολιτικής Γής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, η παρερμηνεία και η πιθανή ακαταληψία των εννοιών περί την «χωροταξία κατά δραστηριότητα, εκφρασμένη με γεωγραφικά, οικολογικά και αισθητικά μεγέθη αξιολόγησης» σε επίπεδα μικροτοπίου και μακροτοπίου, μεγέθη για τα οποία δυστυχώς δεν υπάρχουν τα αναγκαία «κρατικά αρχεία» με τις απαιτούμενες λεπτομερείς καταγραφές, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες.
Σ' αυτό το περιβάλλον «ανακριβών δεδομένων γης» και «έλλειψης εργαλείων & διευκολύνσεων δουλειάς» προστίθενται τα προβλήματα της αυθαιρεσίας που αφήνεται να κυριαρχεί γύρω από τις επαγγελματικές δραστηριότητες και αρμοδιότητες σε κρίσιμα και σύνθετα θέματα που απαιτούν προηγμένη επιστημονική παρέμβαση και νεωτεριστική νοοτροπία γύρω από το περιβάλλον, τον σχεδιασμό, την προστασία και τις πρακτικές διαχείρισης με στόχο την αειφορία.
Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ,
Το Διοικητικό Συμβούλιο της μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ» και Εκπρόσωποι του πολυδιάστατου Επιστημονικού Σώματος των Ιδρυτικών της Μελών, είμαστε διαθέσιμοι για «ουσιαστική προσφορά»
Προτείνουμε και ζητούμε
μια πρώτη συνάντηση γνωριμίας μαζί σας για ανταλλαγή απόψεων, με πρώτο Θέμα την αποκατάσταση του Πρέβελη, νωπό καταστροφικό γεγονός με διεθνή πρωτοτυπία (ήδη κινδυνεύει να ξεχαστεί), δράση που επιβάλλεται να υλοποιηθεί στη βάση της «επιστημονικής πληρότητας» και για μια πρώτη προσέγγιση συνεργασίας σε τρέχοντα ζητήματα που κυριαρχούν στη σημερινή Περιβαλλοντική πραγματικότητα του τόπου.
Επιμένουμε να μην αποσυνδέουμε το Περιβάλλον από την Ποιότητα ζωής του πολίτη στην πόλη και την ύπαιθρο, από το Πρωτογενές παραγωγικό δυναμικό της χώρας και από την ορθολογική Διαχείριση των φυσικών της πόρων.
Η ανάκαμψη των δεικτών της εθνικής οικονομίας περνά αναγκαστικά μέσα από τον παραγωγικό και αισθητικό πλούτο της «εθνικής γης», την ορθολογική της χρήση και την «αειφόρο της ανάπτυξη» με συνδετικό κρίκο την εφαρμοσμένη επιστημονική γνώση και εμπειρία όλων εκείνων που τάχθηκαν να την υπηρετούν και δικαιούνται να διεκδικούν τον ρόλο τους.
Σε αναμονή της απάντησής σας.
Επιμένουμε να μην αποσυνδέουμε το Περιβάλλον από την Ποιότητα ζωής του πολίτη στην πόλη και την ύπαιθρο, από το Πρωτογενές παραγωγικό δυναμικό της χώρας και από την ορθολογική Διαχείριση των φυσικών της πόρων.
Η ανάκαμψη των δεικτών της εθνικής οικονομίας περνά αναγκαστικά μέσα από τον παραγωγικό και αισθητικό πλούτο της «εθνικής γης», την ορθολογική της χρήση και την «αειφόρο της ανάπτυξη» με συνδετικό κρίκο την εφαρμοσμένη επιστημονική γνώση και εμπειρία όλων εκείνων που τάχθηκαν να την υπηρετούν και δικαιούνται να διεκδικούν τον ρόλο τους.
Σε αναμονή της απάντησής σας.
Με τιμή,
Για το Διοικητικό Συμβούλιο των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»
Για το Διοικητικό Συμβούλιο των «ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ»
| Ο Πρόεδρος | Ο Γραμματέας | |
| Δρ Σταμάτης Σεκλιζιώτης | Κωνσταντίνος Τάτσης | |
| Γεωπόνος ΑΠΘ Αρχιτέκτων Τοπίου (PhD, Birm UK) | Γεωπόνος ΓΠΑ |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου